Shëndeti Publik në Shqipëri: Sfida të Reja nga Infeksionet dhe Sëmundjet Kronike
Në vitet e fundit, Shqipëria po përballet me rritje shqetësuese të sëmundjeve të transmetueshme dhe të patransmetueshme. Të dhënat më të fundit nga Instituti i Shëndetit Publik (ISHP) tregojnë një përkeqësim të situatës, me ndikime të drejtpërdrejta në sistemin shëndetësor dhe cilësinë e jetës së qytetarëve.
Rritja e Infeksioneve Respiratore
Numri i infeksioneve respiratore në muajt e fundit të vitit 2024 ka pësuar një rritje të ndjeshme krahasuar me vitin e kaluar. Sipas të dhënave, mesatarisht 12,500 persona në javë kanë raportuar simptoma të infeksioneve respiratore në periudhën shtator–dhjetor, duke shënuar një rritje nga më pak se 10,000 raste në javë në të njëjtën periudhë të vitit 2023.
Pse po rriten infeksionet?
Ekspertët tregojnë disa shkaqe kryesore:
- Plakja e popullsisë: Me rritjen e moshës mesatare, individët bëhen më të brishtë ndaj sëmundjeve infektive.
- Pasojat e Covid-19: Personat që kanë kaluar Covid-19 me simptoma të rënda janë më të ndjeshëm ndaj virozave dhe infeksioneve të tjera.
Gjithashtu, shumica e personave mbi 60 vjeç vuajnë nga sëmundje bashkëshoqëruese, si diabeti dhe hipertensioni, të cilat e komplikojnë gjendjen shëndetësore gjatë periudhave të gripit.
Kanceri i Gjirit: Një Sfide Shtesë për Shëndetin Publik
Përveç infeksioneve, rritja e rasteve me kancer të gjirit po bëhet një tjetër problem serioz. Gjatë vitit 2023, në Shqipëri u diagnostikuan 744 raste të reja të kancerit të gjirit te gratë, që përkthehet në 61.4 raste për 100,000 femra. Për më tepër, kjo sëmundje nuk po kursen as meshkujt, me 15 raste të reja të diagnostikuara në të njëjtin vit.
Statistika shqetësuese:
- Numri total i rasteve të diagnostikuara në vitin 2023 u rrit me 4.8% krahasuar me vitin 2022.
- Vlerësohet se rreth 5,000 gra jetojnë aktualisht me kancer të gjirit në Shqipëri.
Risku dhe mosha më e prekur:
- Gratë midis moshës 50-70 vjeç janë më të rrezikuarat. Risku maksimal shfaqet në këtë grupmoshë, ndërsa bie pas moshës 70 vjeç.
- Mosha mediane në momentin e diagnozës ishte 57.6 vjeç, duke reflektuar plakjen e përgjithshme të popullsisë.
Përfundim: Sfida dhe Nevoja për Veprim
Shëndeti publik në Shqipëri po përballet me sfida të shumta, nga rritja e rasteve të infeksioneve respiratore deri te shtimi i numrit të sëmundjeve kronike si kanceri i gjirit. Këto zhvillime kërkojnë masa urgjente për ndërgjegjësimin e popullsisë dhe përmirësimin e shërbimeve shëndetësore.
Investimi në parandalim, diagnostikim të hershëm dhe trajtime efikase duhet të jetë prioritet për autoritetet shëndetësore. Për më tepër, një fokus më i madh në edukimin shëndetësor mund të ndihmojë qytetarët të bëjnë zgjedhje më të shëndetshme për jetën e tyre.
Shqip 
English